Kto może prowadzić TUS – wymagania i uprawnienia to pytanie nurtujące wielu rodziców i specjalistów. Trening Umiejętności Społecznych (TUS) to skuteczne narzędzie terapeutyczne, którego celem jest poprawa umiejętności społecznych i emocjonalnych u dzieci, młodzieży i dorosłych – szczególnie tych, którzy doświadczają trudności w komunikacji lub relacjach społecznych[1][2][4]. W Polsce nie ma formalnych, ustawowych wymagań co do kwalifikacji prowadzącego TUS, a także brak jest obowiązku ukończenia specjalistycznych kursów[3]. Praktyka jednak wskazuje, że prowadzenie TUS powinno być powierzane osobom z odpowiednim wykształceniem i doświadczeniem psychologicznym lub pedagogicznym[3].
Kto może prowadzić TUS – brak formalnych przepisów i oczekiwania praktyczne
TUS nie jest działalnością prawnie uregulowaną. Oznacza to, że każda osoba może prowadzić zajęcia tego typu, ponieważ obecnie nie ma aktów prawnych określających wymogi formalne dotyczące uprawnień do prowadzenia Treningu Umiejętności Społecznych[3]. Pomimo braku ustawowych regulacji, w praktyce zajęcia TUS prowadzone są głównie przez psychologów, pedagogów oraz terapeutów pedagogicznych[3]. Wymaga się od nich przede wszystkim szerokiej wiedzy z zakresu psychologii rozwojowej, funkcjonowania w grupie oraz mechanizmów wspierających kompetencje społeczne[1][2]. TUS cieszy się dużym zaufaniem, gdy prowadzą go osoby z potwierdzonym doświadczeniem w pracy z dziećmi i młodzieżą, co zapewnia wysoki poziom merytoryczny oraz efektywność zajęć[3].
Kompetencje i rekomendacje dla prowadzących TUS
Najważniejszymi kompetencjami osób prowadzących Trening Umiejętności Społecznych są: znajomość mechanizmów rozpoznawania i regulacji emocji, umiejętność pracy z grupą oraz praktyczne doświadczenie w prowadzeniu zajęć dotyczących umiejętności społecznych i komunikacyjnych[1][2][4][5]. Do typowych specjalistów prowadzących TUS zalicza się psychologów, pedagogów i terapeutów posiadających wiedzę na temat metod wykorzystywanych w pracy grupowej, takich jak modelowanie, odgrywanie ról oraz udzielanie informacji zwrotnej[3][4].
W praktyce rekomendowane jest, by zajęcia TUS prowadziły dwie osoby jednocześnie. Zapewnia to lepsze wsparcie każdemu uczestnikowi i pozwala na efektywniejsze zarządzanie grupą[3]. Taka forma prowadzenia zajęć minimalizuje ryzyko przeoczenia trudności indywidualnego uczestnika i gwarantuje wyższą jakość oddziaływań terapeutycznych oraz edukacyjnych[3].
Cel i główne zadania TUS – wsparcie społeczne oraz emocjonalne uczestników
Celem TUS jest rozwijanie umiejętności rozpoznawania i nazywania emocji oraz budowania relacji społecznych[1][2][5]. Program obejmuje naukę m.in. asertywności, nawiązywania i utrzymywania kontaktów interpersonalnych, radzenia sobie w trudnych sytuacjach i poprawy umiejętności komunikacyjnych[1][4][5]. Zajęcia prowadzone są najczęściej w formie praktycznej: uczestnicy uczą się poprzez odgrywanie ról, ćwiczenia grupowe, otrzymywanie informacji zwrotnej i stosowanie modelowania zachowań[1][3][4].
Ważnym elementem procesu jest współpraca ze środowiskiem rodzinnym dziecka, która obejmuje m.in. informowanie rodziców i opiekunów o celach, zasadach i metodach treningu oraz podkreślenie ich roli w codziennym wsparciu dziecka[4]. Zintegrowane oddziaływanie terapeutyczne oraz współdziałanie specjalistów i rodzin umożliwia utrwalanie pożądanych umiejętności społecznych również poza strukturą zajęć TUS[1][4].
Procesy i mechanizmy pracy w Treningu Umiejętności Społecznych
Podstawowe filary TUS to: rozpoznawanie emocji, rozwój kompetencji komunikacyjnych, nauka asertywności oraz wdrażanie wzorców radzenia sobie w sytuacjach społecznych[1][2][4][5]. Prowadzący TUS są odpowiedzialni za organizowanie działań, takich jak identyfikacja i nazewnictwo emocji, modelowanie zachowań, odgrywanie ról i przekazywanie informacji zwrotnej[1][3][4].
TUS jest narzędziem wsparcia nie tylko dla dzieci z zaburzeniami rozwojowymi, takimi jak ASD czy ADHD, ale również wykorzystuje się go w pracy z dziećmi i młodzieżą, która boryka się z trudnościami w relacjach społecznych lub chce doskonalić swoje kompetencje interpersonalne[4]. Zajęcia są indywidualizowane w zależności od potrzeb grupy i możliwości uczestników[4].
Podsumowanie – wymagania i uprawnienia w świetle praktyki
Podsumowując, nie istnieją prawne ograniczenia określające kto może prowadzić TUS[3]. Najczęściej realizacją treningów zajmują się specjaliści z wykształceniem psychologicznym, pedagogicznym oraz terapeutycznym, mający doświadczenie w pracy z dziećmi, młodzieżą lub dorosłymi z trudnościami społecznymi[3]. Nadrzędnym celem jest skuteczne wsparcie rozwoju umiejętności społecznych i emocjonalnych poprzez pracę grupową, metody aktywizujące oraz ścisłą współpracę ze środowiskiem rodzinnym[1][2][4][5]. Przy prowadzeniu TUS preferowana jest współpraca dwóch osób, co zdecydowanie zwiększa efektywność wsparcia dla uczestników[3].
Źródła:
- [1] https://psychologopeda.pl/tus-trening-umiejetnosci-spolecznych-dla-dzieci/
- [2] https://ppp23.waw.pl/czym-jest-tus/
- [3] https://psycholog-terapeuta.pl/kto-moze-prowadzic-tus/
- [4] https://tus.edu.pl/tus-co-to-jest/
- [5] https://terapiaspecjalna.pl/artykul/trening-umiejetnosci-spolecznych-jako-forma-zajec-rozwijajacych-kluczowe-kompetencje-spoleczne
MojeWszystko.pl to więcej niż portal parentingowy – to przestrzeń, gdzie rodzą się inspirujące historie rodzicielstwa. Łączymy ekspercką wiedzę z autentycznymi doświadczeniami, tworząc miejsce, w którym każdy rodzic znajdzie coś dla siebie. Nasze artykuły obejmują tematy od rozwoju dziecka po lifestyle, a wszystko to podane w przystępnej i angażującej formie.